Met het project Pingoruïnes in het Gorecht onderzoekt Landschapsbeheer Groningen welke natte landschapselementen tussen Haren en Noordlaren daadwerkelijk pingoruïnes zijn. Daarnaast herstellen we 15 pingoruïnes in het gebied. Hiermee dragen we bij aan het behoud van deze bijzondere plekken in het landschap.
Een pingo is een heuvel in het landschap waaronder een ijslens bevindt. Pingo's bestaan daarom alleen in gebieden met een heel koud klimaat. Gedurende de laatste ijstijd heerste er in Nederland een toendraklimaat en kwamen er pingo's voor. De restanten van deze pingo's vinden we nu terug in het landschap en noemen we pingoruïnes. Ze zijn ca. 10.000 jaar geleden ontstaan nadat het klimaat warmer werd en de ijslenzen smolten. Er ontstonden ringvormige kraters die werden opgevuld met smeltwater. In de depressies ontstond plantengroei en aanbevolen veen. Dat veen wordt later vaak door de mens afgegraven om te gebruiken als brandstof. Hierdoor werden de pingoruïnes weer zichtbaar in het landschap als ronde meertjes. In Nederland vinden we voornamelijk pingoruïnes in het noorden en het oosten van het land.
Pingoruïnes zijn waardevolle locaties voor de natuur. Typische soorten die er voorkomen zijn de kamsalamander en veenpluis. Maar wat pingoruïnes vooral bijzonder maakt is dat ze soms nog een gave veenvulling hebben. Hierin is een schat aan informatie opgeslagen over de geschiedenis van het landschap en de mens, vanaf circa 15.000 jaar geleden tot heden. Het is daarom van belang om pingoruïnes goed in kaart te brengen en het bodemarchief te beschermen.
Samen met vrijwilligers voeren we op 28 locaties grondboringen uit om vast te stellen of we te maken met een pingoruïne. Verder gaan we bij 15 pingoruïnes herstelwerkzaamheden uitvoeren, zoals het plaatsen van rasters, verwijderen van opschot en het verhogen van het waterpeil.
De geschiedenis van de pingoruïnes is in kaart gebracht door vrijwilligers via oral history: door interviews met mensen die rond deze plek leefden, komen deze verhalen tot leven. Deze verhalen vormen niet alleen een boeiende reis door de geschiedenis, maar kunnen ook van belang zijn voor het opstellen van een effectief beheerplan en het creëren van draagvlak onder de huidige bewoners.
Alle resultaten van het onderzoek presenteren we in een Storymap. Hierin vind je de landschappelijke quickscan, boorresultaten, de oral history en de beheeradviezen. De Storymap vind je hier.
Voor meer informatie kun je contact opnemen met Anita Pigmans, projectleider, via a.pigmans@aidaslos.com of 050 534 51 99.
Het project Pingoruïnes in het Gorecht wordt gefinancierd door de gemeente Groningen, provincie Groningen, Prins Bernard Cultuurfonds, Gebiedsfonds Drentsche Aa en JB Scholtenfonds.